Babka dobra na wszystko

Babka jest powszechnie dostępną rośliną, postrzeganą jednak głównie jako niepotrzebny chwast. Rzadko kto wie, że ma ona wiele cennych właściwości. Już w starożytności ceniono ją jako panaceum na wiele dolegliwości. Plineusz zalecał stosowanie jej aż przy 24 chorobach.

Babki występują w Europie i częściowo w Azji i Afryce, w Polsce są roślinami pospolitymi. Do tej rodziny należy ponad 100 gatunków, jednak najwięcej związków czynnych zawierają babka lancetowata (wąskolistna) i zwyczajna (szerokolistna). Surowcem zielarskim obu gatunków babki są liście. Zbiera się je wraz z ogonkami przez cały okres wegetacji, czyli od maja do sierpnia. Zebrane liście należy umyć, a następnie wysuszyć w przewiewnym pomieszczeniu lub suszarce w temp. do 50 °C. Suszyć należy cienką warstwą, gdyż mogą się zaparzyć i sczernieć, przez co tracą swoje właściwości. Są bardzo zasobne w związki takie jak: glikozydy, garbniki, flawonoidy, śluzy, pektyny, sole mineralne (krzemionka, cynk, sód, potas i żelazo) oraz witaminy C, A i K.

W ziołolecznictwie w szczególności wykorzystywana jest babka lancetowata ceniona za właściwości wykrztuśne i przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe, uodparniające, przeciwbiegunkowe, regulujące przemianę materii, osłaniające przewód pokarmowy i wspomagające gojenie ran. Babka lancetowata zalecana jest przy schorzeniach górnych dróg oddechowych jako środek wykrztuśny, przeciwzapalny oraz przy suchym kaszlu i pomocniczo przy zapaleniu oskrzeli. Napary i odwary z liści działają również przeciwzapalnie w jamie ustnej, oczyszczają krew, płuca i żołądek. Babka zwyczajna, ze względu na większą ilość śluzów i pektyn, stosowana jest głównie przy problemach układu pokarmowego oraz zewnętrznie na skórę. W kosmetyce liść babki to jedna z najbardziej cenionych substancji roślinnych, stosowana jest do skóry podrażnionej i alergicznej, poprawia stan kruchych naczynek oraz przyśpiesza oczyszczanie skóry.

Liście babki stosowane zewnętrznie wykazują działanie antyseptyczne i regenerujące skórę. Można stosować je w formie odwaru lub świeżo zerwanych liści. Sok z liści znosi ból i obrzęki. Liście babki włożone do butów zmniejszają pęcherze na stopach. Przy małych zranieniach świeżo zerwany liść należy umyć, zmiażdżyć i nałożyć jak okład.

Z suszonych liści przygotowuje się napar lub odwar. Do przygotowania naparu należy 1 łyżkę liści zalać wrzątkiem i parzyć pod przykryciem ok. 10 min. Stosować 2-4 razy dziennie przy biegunkach, problemach trawiennych oraz do płukania gardła. Odwar otrzymuje się po zalaniu 1 łyżki ziół szklanką wrzątku i pogotowaniu na małym ogniu ok. 3-5 min. Do picia nadaje się po przestudzeniu przez ok. 10 min. Rozcieńczonym dwukrotnie naparem można przemywać oczy przy zapaleniu spojówek.

Przy przeziębieniu najlepiej zastosować herbatkę z liści babki z dodatkiem liści podbiału, tymianku można dodać również anyż i pierwiosnek lekarski i ewentualnie dosłodzić miodem. Należy pić ją jeszcze gorącą po szklance do 5 razy dziennie.

Syrop z babki na kaszel. Do przygotowania syropu należy przygotować ok. 10 dag liści babki lancetowatej, 1/4 szklanki wody źródlanej, 10 dag cukru lub miodu. Zebrane młode i zdrowe liście należy umyć, pokroić i przepuścić przez maszynkę do mięsa lub zalać zimną wodą i rozdrobnić blenderem. Powstały roztwór odcedzić przez gazę i mocno wycisnąć. Przelać do garnka, dosypać cukier i gotować na małym ogniu ok. 1 min. Wrzątek przelać do małych słoiczków, zakręcić i odwrócić do góry dnem. Stosować po łyżce 3 razy dziennie.

Sok ze świeżych liści babki można zażywać z dodatkiem miodu lub w połączeniu z innymi potrawami w ilości 4 razy po 1 łyżce. Można również zakonserwować go miodem w proporcjach 1:1 i przechowywać w lodówce.

Nalewka z liści babki na problemy układu pokarmowego. Nalewkę otrzymuje się po połączeniu 1/2 l soku z liści z 1/2 szklanki spirytusu 70 proc. i odstawieniu na 2 tyg., stosować po 1 łyżce pół godziny przed posiłkiem.


Zamów prenumeratę: gospodarz-samorzadowy.pl/prenumerata
Cały tekst dostępny w wersji papierowej miesięcznika „Gospodarz. Poradnik Samorządowy”
lub na platformach sprzedaży online



Podobne artykuły