W perspektywie 2014-2020 polscy przedsiębiorcy będą mogli się starać o wsparcie 100 mld euro. Mniej więcej jedna trzecia tych środków przeznaczona zostanie na pomoc zwrotną: pożyczki, kredyty i gwarancje.

Poza pieniędzmi z programów krajowych dla małych i średnich przedsiębiorstw istnieje możliwość skorzystania z 35 mld euro pomocy zwrotnej i 65 mld euro bezzwrotnej. Pieniądze te rozdzielane będą w Brukseli. Dlatego ile środków z tej puli trafi na rozwój polskich firm, zależeć będzie od przygotowania projektów przez pośredników finansowych, bo to oni będą ubiegali się o pieniądze w europejskich konkursach. A o pieniądze te powalczą firmy średnie, małe i mikro. Dotyczy to także działalności start-up (firma stworzona w celu poszukiwania modelu biznesowego, który gwarantowałby jej rozwój, takie firmy powstają np. w Akademickich Inkubatorach Przedsiębiorczości). Dodatkowe wsparcie unijne mają uzupełniać programy krajowe (w Polsce takim programem jest de minimis). Komisja Europejska angażuje dodatkowe środki na rozwój małych i średnich firm nie bez powodu. Z jej badań wynika bowiem, że te mają ciągły problem z dostępem do finansowania zewnętrznego. W ramach instrumentów zwrotnych najwięcej pieniędzy dla małych firm będzie w programie Horyzont 2020 – 3,5 mld euro. Z niego przedsiębiorcy będą otrzymywali preferencyjne kredyty na zamówienie prac badawczo-rozwojowych, a następnie wdrożenie ich wyników lub zakup technologii czy produktów już wymyślonych przez naukowców. Około 1,4 mld euro wyniesie pula środków w COSME (Competitveness&SMME). Przeznaczone zostaną m.in. na wsparcie firm, które zamierzają zdobyć rynki poza UE. Eksporterzy będą mogli liczyć na sfinansowanie udziałów w misjach gospodarczych, targach i wystawach. Pieniądze ma dystrybuować Sieć Europejskiego Przedsiębiorcy (CEEN). Z tego programu udzielane będą również pożyczki – do 150 tys. euro (ok. 630 tys. zł) na rozwój start – upów. Osoby, które myślą dopiero teraz o otworzeniu własnej działalności gospodarczej, także mogą poczekać na nową perspektywę finansową. KE chce przeznaczyć ponad 190 mln euro (w ramach programu na rzecz zmian społecznych) na preferencyjne pożyczki dla takich osób oraz przedsiębiorców, którzy zamierzają stworzyć nowe miejsca pracy – np. w ramach spółdzielni. Ponadto 880 mln euro Bruksela przeznacza na program Erasmus. Z niego będą udzielane pożyczki dla studentów i doktorantów uczących się za granicą i odbywających tam staże zawodowe.

65 mld Komisja zostawia na pomoc bezzwrotną. Przeznaczone zostaną na programy kluczowe dla UE, np. inwestycje w zielone technologie. O pieniądze z nich przedsiębiorcy będą musieli aplikować bezpośrednio do unijnej agencji innowacyjności. Pierwsze konkursy mają wystartować w połowie 2014 r. Najwięcej środków bezzwrotnych – 29 mld euro – KE przeznaczy na inwestycje dla większych firm na projekty infrastrukturalne np. w energetyce czy w transporcie. Ciekawym zapowiada się program Kreatywna Europa wspierający europejskie sektory kultury, filmu i sektor firm kreatywnych (np. gry komputerowe, animacje). Program ma być w dużym stopniu kontynuacją programów Kultura i MEDIA, które wspierały międzynarodowe projekty kulturalne i filmowe w latach 2007-2013. Tym razem wspierane będzie budowanie nowej publiczności i rozwój już istniejącej na przykład poprzez korzystanie z innowacyjnych metod pracy z publicznością, nowych mediów i interaktywnych narzędzi internetowych.

Opracowanie: Dorota Olech