Bezrobocie negatywnie wpływa na rozwój rodzin jaki i społeczności lokalnej. Wzajemne oddziaływanie czynników takich jak: edukacja (wysoki odsetek osób z wykształceniem humanistycznym), stan infrastruktury, liczba przedsiębiorstw ma kluczowe znaczenie w rozwoju lokalnych społeczności, a tym samym wpływa na liczbę osób bezrobotnych.

Na lokalnym rynku pracy przeważają mikroprzedsiębiorstwa (zatrudniające od 1 do 10 osób), prowadzące działalność usługową, handlową i produkcyjną. Na niski poziom aktywności zawodowej ma wpływ ogólna sytuacja na rynku pracy i wysokie bezrobocie. Trudne warunki gospodarowania i wysokie koszty pracy powodują, że tworzy się niewiele nowych miejsc pracy, natomiast pracodawcy poszukujący  pracowników oferują im możliwie najniższe wynagrodzenie.

Podstawowym zadaniem Powiatowego Urzędu Pracy jest promocja zatrudnienia, łagodzenie skutków bezrobocia oraz aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych i poszukujących pracy.

Urząd w swoich działaniach wykorzystuje wiele różnorodnych form wsparcia mających ułatwić powrót na stale zmieniający się rynek pracy osobom bezrobotnym
i poszukującym pracy, tj. :

• Usługi pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz pomoc
w aktywnym poszukiwaniu pracy – podstawowe usługi, z których korzystają osoby bezrobotne przez cały okres zarejestrowania. Ułatwiają określenie własnych predyspozycji zawodowych, pozyskanie niezbędnych umiejętności do poszukiwania pracy oraz zapoznanie z aktualnymi ofertami pracy.

• Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej (samozatrudnienie) nie mogą przekraczać 6 – krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia (w bieżącym roku max 20 000 zł). Pomoc bezzwrotna
pod warunkiem prowadzenia działalności minimum 12 miesięcy. Comiesięczny obowiązek przedkładania w Urzędzie Pracy dowodów opłat składek ZUS oraz jednorazowo dokumentu potwierdzającego wejście w obrót gospodarczy (faktura, rachunek, PIT rozliczeniowy, potwierdzenie zapłaty podatku).

Wsparcie osób bezrobotnych w procesie uruchomienia własnej działalności gospodarczej jest jednym z najbardziej efektywnych działań realizowanych przez Urząd. W dalszej perspektywie osoby samozatrudnione stają się potencjalnymi pracodawcami poszerzając działania w obrębie własnej firmy tworząc kolejne nowe miejsca pracy.

• Szkolenia indywidualne lub grupowe, których zadaniem jest uzupełnienie lub dostosowanie kwalifikacji zawodowych do potrzeb lokalnego rynku pracy. Szkolenia grupowe realizowane są z inicjatywy Urzędu, szkolenia indywidualne realizowane są na wniosek osoby bezrobotnej z uwzględnieniem uprawdopodobnienia zatrudnienia przez pracodawcę.

• Studia podyplomowe finansowane są z Funduszu Pracy do wysokości 100 proc. jednak nie więcej niż 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

• Stypendium z tytułu podjęcia dalszej nauki przysługuje osobie bezrobotnej nie posiadającej kwalifikacji zawodowych i w okresie 12 miesięcy od chwili zarejestrowania się podejmującej dalszą naukę w szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych lub w szkole wyższej na studiach niestacjonarnych.

• Koszty opieki nad dzieckiem lub osobą zależną  przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko do lat 7, która była zarejestrowana jako bezrobotna i znalazła zatrudnienie. Refundacja na okres 6 miesięcy, wysokość kwoty nie wyższa niż połowa zasiłku dla bezrobotnych, kryterium dochodowe – minimalne wynagrodzenie za pracę.

Urząd wspiera pracodawców z lokalnego i regionalnego rynku pracy w pozyskaniu nowych pracowników oraz udziela informacji o możliwości korzystania z form pomocy przewidzianych dla pracodawców, tj. :

• Doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego nie może przekraczać 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia (w bieżącym roku max 20 000 zł). Pomoc bezzwrotna pod warunkiem utrzymania utworzonego stanowiska pracy minimum 24 miesiące oraz zatrudnienia na nim osoby bezrobotnej minimum 24 miesiące. Pracodawca zainteresowany ww. formą wsparcia składa wniosek wraz z załącznikami oraz dokumenty potwierdzające formę zabezpieczenia otrzymanych środków. Po pozytywnym zaopiniowaniu przez komisję, następuje podpisanie umowy. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą przygotowuje stanowisko pracy (zakupy) z własnych środków. Składa wniosek o rozliczenie kosztów, weryfikowany na podstawie dokumentów księgowych. Po zatwierdzeniu rozliczenia pracownicy Urzędu dokonują wizyty monitorującej, sprawdzając zgodność zapisów umowy ze stanem faktycznym, sporządzają protokół. Pracodawca przekazuje ofertę pracy do PUP, który kieruje osobę bezrobotną – następuje zatrudnienie, następnie pracodawca składa wniosek o dokonanie refundacji wraz z umową o pracę zawartą na okres co najmniej 24 miesięcy, na podstawie którego PUP dokonuje refundacji na konto podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

• Staż jest formą aktywizacji cieszącą się dużym zainteresowaniem osób bezrobotnych i pracodawców, która zwiększa szanse na zatrudnienie osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy. Daje możliwość zdobycia doświadczenia zawodowego, powrotu na rynek pracy oraz pozytywnie wpływa na samoocenę bezrobotnych i chęć dalszego rozwoju,
w trakcie którego uczestnicy zdobywają doświadczenie zawodowe oraz nabywają kwalifikacje zawodowe bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Nie może trwać krócej niż 3 miesiące. Przy rozpatrywaniu wniosków preferowani są Pracodawcy deklarujący efektywność zatrudnieniową po zakończeniu stażu (efektywność) o czym Urząd informuje w momencie ogłoszenia naboru wniosków.

• Prace interwencyjne osoby bezrobotne znajdujące się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, podejmują zatrudnienie w wyniku umowy zawartej przez pracodawcę ze starostą. Z ww. formy wsparcia mogą korzystać zarówno pracodawcy prywatni jak i jednostki samorządu terytorialnego.

• Roboty publiczne osoby bezrobotne podejmują zatrudnienie w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy przy wykonywaniu prac organizowanych przez gminy, organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, oświaty, kultury fizycznej i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej, a także spółki wodne i ich związki, jeżeli prace te są finansowane lub dofinansowane ze środków samorządu terytorialnego, budżetu państwa, funduszy celowych, organizacji pozarządowych, spółek wodnych i ich związków.

• Prace społecznie użyteczne są to prace wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku na skutek skierowania przez starostę, organizowane przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej. Wykonywanie pracy w ramach tej formy zwiększa aktywność zawodową i społeczną osób bezrobotnych, podnosi poziom samooceny co przekłada się na wzrost motywacji do zmiany swojej sytuacji życiowej.

Racjonalnie gospodaruje przyznanymi oraz pozyskanymi środkami finansowymi. Usługi Urzędu na bieżąco dostosowywane są do aktualnych wymogów rynku pracy.

Elżbieta Latko

ekspert rynku pracy,

dyrektor Powiatowego

Urzędu Pracy w Ciechanowie