Skąd się wzięła baba wielkanocna? Teorii jest kilka. Jedna z nich mówi, że baby pieczono w Wielki Piątek w piecu chlebowym opalanym drewnem. Zgodnie ze starym przesądem ciasto miało opaść jak tylko zbliżył się do niego mężczyzna. Było to więc typowo babskie zajęcie – stąd pewnie nazwa baba. Inna wiążą baby z osobą Stanisława Leszczyńskiego, polskiego króla i teścia króla Francji Ludwika XV, który był wielkim smakoszem i wielbicielem takich ciast. Król nazwał ciasto babą, bo… był wielkim miłośnikiem „Baśni z tysiąca i jednej nocy”, a szczególnie historii Ali Baby i czterdziestu rozbójników.

Bez względu jednak na to, skąd się baby wzięły bez nich nie ma wielkanocnego stołu, a ich pieczenie to prawdziwy egzamin dla gospodyni, bo jak pisał Lucjan Siemieński:

„… baba to prawdziwy majstersztyk dobrej gospodyni; ciasto jej śnieżne, lekkie, puchowe, wywołuje pochwały mężczyzn, zazdrość obudza w sąsiadkach…”

Proponuję wam kilka przepisów na baby, a zmagania z nimi zaczniemy od… lukru.

Lukier królewski

Składniki: 2 jajka o temperaturze pokojowej, 40 dag cukru pudru, 1 łyżeczka soku cytrynowego,

Przygotowanie:  Białka starannie oddzielić od żółtek, wlać do miseczki do miksowania. Dodać sok z cytryny. Lekko ubić, zmniejszyć obroty i stopniowo dodawać cukier puder cały czas ubijając (4-5 min.), aż lukier będzie gęsty, gładki i twardy. Jeśli jest zbyt rzadki można dodać więcej cukru pudru, jeśli zbyt gęsty – więcej soku z cytryny lub mleka.

Wielkanocna baba szafranowa

Składniki: 1/2 kg mąki, 8 żółtek, 150 ml mleka, 15 dag cukru, 20 dag masła, 6 dag drożdży, 2 łyżki smażonej skórki pomarańczowej, 1/3 laski wanilii, szczypta szafranu, 30 ml spirytusu, szczypta soli.

Przygotowanie: Szafran zalać spirytusem i odstawić na godzinę. Drożdże rozetrzeć z łyżką cukru, dodać ciepłe mleko i 10 dag mąki. Wymieszać i odstawić do wyrośnięcia. Roztopić masło. Wanilię przekroić, usunąć ziarenka i drobno posiekać Żółtka utrzeć z cukrem do białości. Dodać rozczyn drożdżowy, pozostałą mąkę, sól i dobrze wyrobić, pod koniec dodać roztopione masło, skórkę pomarańczową, i spirytus z szafranem. Wyrabiać 3-4 minuty. Formę na babę wysmarować masłem i posypać mąką. Napełnić ciastem do 1/3 wysokości i odstawić do wyrośnięcia. Gdy ciasto podrośnie do 3/4 wysokości formy upiec w temperaturze180°C przez 50-60 min. Babę jeszcze gorącą wyjąć z formy, przestudzić i polukrować.

Baba drożdżowa z rodzynkami

Składniki: 50 dag mąki, 5 dag drożdży, 15 dag cukru, szklanka mleka, 8 jajek, 10 dag masła, 4 łyżki rodzynek, szczypta soli, tłuszcz.

Na polewę: 2 łyżki masła, cukier waniliowy, łyżka mleka.

Przygotowanie: Drożdże rozetrzeć z łyżką cukru, dodać 4 łyżki ciepłego mleka i 3 łyżki mąki. Odstawić do wyrośnięcia, a gdy rozczyn podwoi objętość dodać resztę mleka i maki, utarte z cukrem do białości jajka i sól. Dobrze wyrobić. Na końcu dodać rozpuszczone i ostudzone masło oraz rodzynki, wyrobić. Odstawić w ciepłe miejsce. Formę na babę z kominem wysmarować tłuszczem, napełnić ciastem. Piec w temperaturze180°C przez 40 min.

Przygotować polewę: 2 łyżki masła rozpuścić, dodać cukier waniliowy i mleko. Trzymać na małym ogniu przez kilka minut.

Babę wyjąć z formy, ostudzić, posmarować polewą i włożyć na 5 min. do gorącego piekarnika.

Baba czekoladowa z migdałami

Składniki: 50 dag mąki, 20 dag cukru, 4 żółtka, szklanka mleka, 10 dag masła, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, 6 łyżek czekolady w proszku, opakowanie czekoladowej polewy do ciast, olejek migdałowy do ciast, płatki migdałowe, tłuszcz do wysmarowania formy.

Przygotowanie: Żółtka utrzeć z cukrem do białości, rozprowadzić czekoladą rozpuszczoną w odrobinie ciepłego mleka. Wlać olejek migdałowy i ciągle mieszając dodawać porcjami masło, pozostałe mleko i mąkę wymieszaną z proszkiem do pieczenia. Wyrobić na jednolite, gładkie ciasto, przełożyć do formy na babę i piec 40 min. w temperaturze200°C. Następnie wystudzić, polać polewą czekoladową i posypać płatkami migdałowymi.

Babka piaskowa

Składniki: 5 jajek, 1 szklanka cukru, 1 i 3/4 szklanki mąki ziemniaczanej, 20 dag masła, 1 łyżeczka proszku do pieczenia, 1 łyżeczka cukru z wanilią, skórka z cytryny

Przygotowanie: Żółtka utrzeć z cukrem do białości. Dodać masło i dokładnie utrzeć, następnie dodać mąkę ziemniaczaną, proszek i cukier waniliowy skórkę cytrynową. Wymieszać. Białka ubić i delikatnie wymieszać z masą.

Formę na babę wysmarować masłem i wysypać bułką tartą. Wlać ciasto. Piec aż baba będzie złocista (ok. 45 min.) w temperaturze 180°C.

Przygotować lukier z 1 szklanki cukru pudru i 2 łyżek wody.

Babkę piaskową można polukrować, ale zwykle posypuje się ją cukrem pudrem zmieszanym z cukrem waniliowym.