Wątroba to najbardziej „zapracowany” , największy, miąższowy, wielofunkcyjny narząd naszego organizmu. Znajduje się po prawej stronie przedżebrza pod przeponą. Jej istotną cechą jest duża zdolność do regeneracji, ale rozległe jej uszkodzenia przez substancje toksyczne (np. alkohol) lub niewykryte i nie leczone zapalenia wirusowe, prowadzą do zwłóknienia tkanki, a w konsekwencji do marskości wątroby.

W ludzkim organizmie wątroba  spełnia około 500 różnych funkcji:

• metaboliczna – uczestniczy w przetwarzaniu substancji odżywczych do łatwo przyswajalnej postaci, spalaniu kwasów tłuszczowych i ich przekształceniu w energię.
• produkcyjna – wytwarza: żółć, cholesterol, trójglicerydy, hormony, enzymy, oraz niektóre elementy krwi (np. fibrynogen, protrombinę –odpowiadające za krzepnięcie)
• magazynowa – bo gromadzi: glikogen, czyli paliwo mięśni będące pochodną glukozy, witaminy A, D, B₁₂, żelazo.
• detoksykacyjna – filtruje krew (w ciągu minuty oczyszcza1,5 l), wychwytuje, rozkłada, unieszkodliwia i wydala toksyny. Bez niej w ciągu kilkunastu godzinach doszłoby do zatrucia organizmu i śmierci!

Najgroźniejszym schorzeniem wątroby jest wirusowe zapalenia w skrócie nazywane WZW. Często choroba ta jest nazywana żółtaczką, ale to jest określenie niemedyczne i nieścisłe, bo odnosi się tylko do jednego z jej objawów, która może również przebiegać bez zażółcenia skóry. Zależy to od rodzaju zakażenia, a wyróżnia się sześć typów wirusa, z których trzy uznaje się za podstawowe.

Uważa się, że WZW to druga, po AIDS, najgroźniejsza choroba przenoszona drogą płciową i poprzez krew. O ile nasza wiedza o AIDS jest coraz większa, to o WZW nadal wiemy niewiele, a zakażeń wciąż przybywa… Oto podstawowe informacje o trzech głównych typach choroby.

• WZW typu A nazywane żółtaczką pokarmową jest  jedną z najczęściej występujących chorób zakaźnych na świecie. Niestety, przeprowadzone badania wykazały, że liczba zachorowań na ten typ WZW będzie rosła, bo stale zmniejsza się odporność na niego. Obecnie ponad 90 proc. dzieci do 15 roku życia w Polsce choruje, bo nie posiada naturalnych przeciwciał, które bronią je przed tą niebezpieczną chorobą.

Do zakażenie dochodzi stosunkowo łatwo – wystarczy umyć ręce w brudnej wodzie, napić się nieprzegotowanej, skażonej wody czy jeść niemyte owoce lub posiłki przygotowane bez zachowania zasad higieny.

Leczenie WZW typu A jest żmudne i długotrwałe. Często wymaga długiej hospitalizacji i kilkumiesięcznej diety.

• WZW typu B to bardzo złośliwy typ choroby, często nazywany wszczepiennym. Badania udowodniły, że wirus je wywołujący jest około 50-100 razy groźniejszy niż wirus HIV! Każdego roku w Polsce odnotowuje się około dwóch tysięcy nowych zakażeń.

Do zarażenia wirusem żółtaczki typu B może dojść m.in. podczas zabiegów stomatologicznych, zastrzyków, gastroskopii czy dializ, robienia tatuażu czy nawet wizyty u fryzjera lub w salonie kosmetycznym. Niestety, szacuje się, że nawet 60 proc. zakażeń może być spowodowane hospitalizacją.

• WZW typu C to najgroźniejszy typ wirusa wywołującego chorobę. Co gorsze początkowa faza choroby przebiega najczęściej bezobjawowo. Objawy pojawiają się po wielu latach, gdy stan wątroby jest już bardzo zły.

Do zarażenia może dojść podczas zabiegów medycznych, oraz w innych sytuacjach, gdy dojdzie do kontaktu z krwią osoby zakażonej. Lekarstwo na WZW typu C praktycznie nie istnieje, więc jedyną metodą aby się przed nią ustrzec jest regularne wykonywanie badań na obecność wirusa, a w przypadku jego wykrycia we krwi – podjęcie leczenia farmakologicznego.

Najlepszym sposobem aby chronić wątrobę przed WZW typu A i B są: przestrzegania zasad higieny podczas przygotowywania posiłków i po zetknięciu z osobami chorymi, systematyczne badania profilaktyczne i szczepienia. Dotychczas nie stworzono niestety skutecznej szczepionki przeciwko najgroźniejszemu WZW– typu C.

Szczepienia są szczególnie zalecane:

• Ÿ osobom z przewlekłymi chorobami wątroby,
• Ÿ dzieciom i młodzieży w wieku szkolnym,
• Ÿ osobom wyjeżdżającym do krajów o wysokim ryzyku zachorowania na WZW typu A,
• Ÿ pracownikom służby zdrowia,
• Ÿ pracownikom służb miejskich,
• Ÿ pracującym przy dystrybucji żywności i przygotowującym posiłki,