Fundusz Inwestycji Samorządowych, jako zupełnie nowa inicjatywa, ma na celu dostarczenie kapitału dla wsparcia inwestycji infrastrukturalnych. W odróżnieniu od dotychczasowych form finansowania infrastruktury, obejmie on akcje i udziały w istniejących spółkach komunalnych.

Najprawdopodobniej w I kwartale 2015 r. ruszy nowy fundusz, którego celem będzie finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w samorządach. Z jego puli pojedynczy projekt będzie mógł pozyskać od 10 mln do 120 mln zł wsparcia. Tak korzystne rozwiązanie stało się możliwe dzięki podpisanej umowie między Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK) a spółką Polskie Inwestycje Rozwojowe (PIR).

Uwaga! Fundusz Infrastruktury Samorządowej będzie dysponował kwotą 600 mln zł na wsparcie inwestycji infrastrukturalnych w gminach, powiatach i województwach, a jego działalność jest przewidziana na 20 lat.

Utworzenie FIS jest odpowiedzią na rzeczywiste potrzeby samorządów w zakresie pozyskiwania finansowania, zwłaszcza niewpływającego na wskaźniki zadłużenia, a takie możliwości da nasz fundusz. Dzięki jego mechanizmowi samorządowe spółki pozyskają wolne środki na rozwój infrastruktury, np. wodno-kanalizacyjne. Z pewnością zwiększy się potencjał inwestycyjny samorządów.

PIR i BGK wesprze inwestycje samorządów

Na samorządowe projekty infrastrukturalne Bank Gospodarstwa Krajowego i spółka Polskie Inwestycje Rozwojowe przeznaczą łącznie 600 mln zł. Dzięki temu JST nie tylko podreperują swoje lokalne budżety, lecz również dokonają znaczących inwestycji dla regionu.

W związku z tym warto zauważyć, że BGK jako jedyny bank państwowy w Polsce od początku swojego istnienia wspiera społeczno-gospodarcze programy rządowe oraz programy samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego. W chwili obecnej odpowiada on za realizację wielu autorskich programów, które służą rozwojowi gospodarczemu całej Polski. Ponadto BGK, jako lider na rynku światowym, nie tylko skutecznie wspiera mechanizmy eksportu czy programy infrastrukturalne, lecz również uczestniczy w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, spółek komunalnych i zakładów opieki zdrowotnej, a także w realizacji programów związanych z poprawą sytuacji na rynku mieszkaniowym i dostępem Polaków do mieszkań.

Natomiast spółka Polskie Inwestycje Rozwojowe S.A. (PIR) powstała w ramach Programu Inwestycje Polskie, którego celem jest zapewnienie finansowania długoterminowych i rentownych projektów infrastrukturalnych na terytorium Polski.

Uwaga! Misją PIR jest przyczynianie się do wzrostu PKB oraz tworzenie nowych miejsc pracy.

PIR jako inwestor kapitałowy oraz dostawca finansowania typu mezzanine w projektach infrastrukturalnych prowadzi inwestycje zgodnie z zasadami określonymi w „Polityce Inwestycyjnej” spółki. Ocena analizowanych projektów ma charakter komercyjny i przebiega w ramach wieloetapowego procesu. Działalność PIR S.A. jest komplementarna w stosunku do oferty komercyjnego sektora finansowego. W ramach Programu Inwestycje Polskie mogą być finansowane jedynie projekty rentowne. Zaangażowanie PIR spełnia kryterium testu prywatnego inwestora.

Fundusz złotym środkiem dla samorządów

Z trudną sytuacją finansową samorządowy borykają się nie od dziś. W konsekwencji wiele samorządów ma obecnie ograniczone możliwości finansowania nowych inwestycji, a niektóre umowy kredytowe nie pozwalają nawet zwiększać im zadłużenia ponad limit ustalony z bankami – wierzycielami. Tymczasem z powodu wieloletnich opóźnień w Polsce ciągle brakuje wodociągów, kanalizacji czy sieci komunikacji publicznej.

Dlatego każda możliwość podreperowania budżetu jest dla samorządów naprawdę cenna. W związku z tym to właśnie JST szczególnie są zadowolone z powstającego funduszu, który ma je wspomóc w realizowaniu inwestycji infrastrukturalnych – np. w modernizacji i budowie sieci wodociągów oraz ścieków czy też w zagospodarowywaniu odpadów – wspieranych dotacjami z nowego budżetu UE na lata 2014-2020. Znaczenie inwestycji komunalnych dla samorządów jest szczególnie istotne, zwłaszcza że są one ważne nie tylko dla JST, lecz również dla mieszkańców, którzy najszybciej dostrzegają ich efekty.

600 mln zł do rozdysponowania

Z inicjatywy BGK oraz PIR w puli utworzonego na 20 lat funduszu znajdzie się aż 600 mln złotych. Jego funkcjonowanie będzie oparte na mechanizmie Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych BGK, zaś zarządzanie majątkiem FIS-u przypadnie PIR. Zgodnie z głównym założeniem Fundusz Infrastruktury Samorządowej ma kupować nowe udziały spółek komunalnych albo odkupywać udziały tych spółek, zapewniając w ten sposób samorządom pieniądze na nowe inwestycje lub na spłatę długów.

Uwaga! Według wstępnych ustaleń, fundusz w pojedynczy projekt będzie angażował kapitał wynoszący od 10 do 120 mln zł.

Samorządy finansowanie z funduszu będą mogły otrzymać w jednym z dwóch podstawowych typów transakcji. Pierwszy z nich zakłada, że, obejmując poprzez podwyższenie kapitału mniejszościowe udziały w samorządowych spółkach, dostarczy kapitał na realizację wieloletnich inwestycji związanych z modernizacją lub budową nowej infrastruktury. W drugim modelu zaś fundusz ma odkupywać, na określony z góry czas, udziały w tych spółkach od JST, uwalniając w ten sposób środki finansowe, które samorząd będzie mógł wykorzystać na realizację zadań własnych.

Uwaga! FIS ma być narzędziem dla samorządów, którego celem będzie m.in. zapewnienie współfinansowania, niezbędnego dla inwestycji realizowanych w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020.

Innowacyjne podejście

Fundusz Inwestycji Samorządowych to istna rewolucja w podejściu JST do zarządzania majątkiem.  Dzięki jego mechanizmowi spółki komunalne zostaną zmotywowane do  generowania dywidendy, która w konsekwencji przyniesie samorządom zysk.

W praktyce działanie funduszu będzie się wiązać z prywatyzacją majątku samorządowego, która często budzi wielkie opory ludzi. Jednakże w tym przypadku będą one zupełnie zbędne. A to ze względu na fakt, że głównym zdaniem funduszu, występującego w roli przyjaznego inwestora, będzie wsparcie dla inwestycji, a poprawa klimatu wokół prywatyzacji spółek komunalnych może być tylko ubocznym, ale jakże istotnym skutkiem zachodzących zmian.

Uwaga! Eksperci są przekonani, że ten projekt otworzy samorządom drogę do zmian struktury własnościowej spółek komunalnych.

W co zainwestuje FIS?

Głównym zadaniem funduszu będzie dostarczenie samorządom nowego instrumentu współfinansowania inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w ramach nowej perspektywy finansowej. W związku z tym inwestycje z FIS skupione zostaną wokół m.in. sektora wodno-kanalizacyjnego, miejskich sieci ciepłowniczych, gospodarki odpadami, projektów rewitalizacyjnych, infrastruktury transportowej czy infrastruktury społecznej (szkoły i ochrona zdrowia). Choć rokowania dla nowego funduszu są naprawdę obiecujące, to jednak bez determinacji i zaangażowania po stronie samorządów nie ma co liczyć na spektakularny sukces.

Uwaga! To bardzo ambitny, skomplikowany i nowatorski projekt, który otworzy samorządom drogę do zmian struktury własnościowej spółek komunalnych.