Samorządy w siedmiu województwach wprowadziły uchwały antysmogowe. Będą dofinansowywać wymianę kopciuchów na piece nowej generacji. Zakazane ma być spalanie najgorszych gatunków węgla – miału i mułu. Wszystkie nowe instalacje muszą spełniać unijne normy. Biedne gminy potrzebują wsparcia. Same nie będą w stanie włączyć się w walkę o czyste powietrze.

Już w XIX wieku Józef Szalay, twórca świetności uzdrowiska Szczawnica, zarządził, że w miejscowości zimą wolno palić tylko suchym drewnem bukowym. Kto widział dym ulatujący z paleniska przy ogrzewaniu takim drewnem, ten wie, że jest on prawie niewidoczny. Drewno wilgotne, odpady czy bogate w żywice polana świerkowe były wykluczone. Dzięki temu kuracjusze mogli w dolinie Grajcarka, gdzie częste zimą są dni bezwietrzne, oddychać czystym powietrzem. Dziś niestety Szczawnica, a także inne położone w górskich dolinach miejscowości uzdrowiskowe, borykają się ze skażonym powietrzem. W przeważającej mierze odpowiadają za nie paleniska węglowe. To samo co w uzdrowiskach tylko w większej skali dzieje się w miastach Górnego Śląska, w Krakowie, Łodzi, Wrocławiu czy w Warszawie. Przez wiele lat w stolicy nie odnotowywano problemu, bo miasto jest położone na równinie dość wietrznej zimą, a zachowywanie przez lata tzw. klinów napowietrznych ułatwiało wymianę powietrza. To już przeszłość.

Pokazały to ostatnie zimy ze stosunkowo dużą liczbą dni bezwietrznych. Na dawnych klinach wyrosły już osiedla, a okalające centrum miasta zabudowy jednorodzinne wciąż bazują na ogrzewaniu piecami węglowymi. Zdarzają się dni, gdy normy są przekraczane 2-3-krotnie. W Warszawie głównym trucicielem są samochody. Odpowiadają one za niemal połowę zanieczyszczeń. Nie może to dziwić, bo dziennie przyjeżdża tu ponad 1 mln samochodów. Są pomysły ograniczenia ruchu w centrum miasta. Sprawna komunikacja publiczna jest w stanie przejąć nowych pasażerów.

Tekst: Teresa Hurkała