Spółki, które w porozumieniu z samorządem budują i wynajmują mieszkania z przystępnym czynszem

Bezzwrotne granty na pokrycie do 35 proc. kosztów inwestycji, dodatkowe wsparcie z puli 1,5 mld zł oraz możliwość zasilania co roku Funduszu Dopłat kwotą do 1 mld zł, a także dostęp do gruntów z zasobu KZN. To nowe instrumenty wsparcia samorządów, które we współpracy z SIM lub TBS realizować będą inwestycje w formule społecznego budownictwa czynszowego. Projekt ustawy jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie oraz na etapie prac w komisjach sejmowych.

Najważniejsze założenia Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych

• Na realizację inwestycji mieszkaniowej z SIM samorządy otrzymają dofinansowanie wynoszące do 35 proc. jej kosztów.
• Powstanie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych ma zwiększyć dostępność mieszkań na wynajem dla osób o umiarkowanych dochodach.
• Na tworzenie nowych SIM-ów z udziałem gminy, samorząd będzie mógł otrzymać bezzwrotne wsparcie w wysokości 3 mln zł.
• SIM-y mają być alternatywą dla tych, których nie stać na kredyt mieszkaniowy lub którzy nie chcą się wiązać tak długoletnim zobowiązaniem finansowym.
• Lokatorom, którzy w ramach umowy partycypacji pokryją co najmniej 20 proc. (25 proc. w dużych miastach) kosztów budowy lokalu, SIM-y zapewnią możliwość dojścia do własności po 20-30 latach.
• Społeczny Pakiet Mieszkaniowy jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie i na etapie prac w komisjach sejmowych.

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM) – mieszkanie z niskim czynszem

• Z całego pakietu zmian w ustawach wspierających rozwój mieszkalnictwa przygotowanych w Ministerstwie Rozwoju, część z nich dotyczy przekształcenia obecnych Towarzystw Budownictwa Społecznego (TBS) w Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe, w skrócie nazywane SIM.

SIM-y mają być atrakcyjną formułą dla osób poszukujących mieszkania, ale niechcących lub niemogących się związać wieloletnim i obciążającym kredytem hipotecznym.

Utworzenie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych przewiduje:

• wybudowanie mieszkań na wynajem z niskim czynszem,
• możliwość dojścia lokatorów do własności wynajmowanego lokalu przy wpłacie odpowiednio wysokiej partycypacji,
• skorzystanie z wakacji w płaceniu czynszu dla tych lokatorów, którzy nie zdecydują się na możliwość wykupu mieszkania (po upływie okresu spłaty przez SIM kredytu),
• lokatorom będą przysługiwać rządowe dopłaty do czynszu w ramach programu Mieszkanie na Start – ich wysokość będzie uzależniona od wielkości gospodarstwa domowego, miesięcznie może wynieść do 300-400 zł; niższy czynsz będzie można płacić przez 15 lat i będzie on średnio o ponad 50 proc. niższy od czynszu rynkowego.

Program Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych zakłada:

• jednostkowe wsparcie w wysokości 3 mln zł udzielane gminom na utworzenie nowego SIM,
• dofinansowanie gmin na dokapitalizowanie działających SIM lub TBS w związku z planowaną inwestycją.

Źródła finansowania SIM

Źródłami finansowania Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych będą:

• bezzwrotne wsparcie samorządów z Funduszu Dopłat, pokrywające 35 proc. kosztów inwestycji,
• od 10 do 30 proc. udziału wniesione przez lokatorów,
• 35-55 proc. preferencyjnego kredytu udzielanego z programu społecznego budownictwa czynszowego przez Bank Gospodarstwa Krajowego – kredyt będzie spłacany przez SIM z wpływów z płatności czynszowych.

Na wsparcie gmin zakładających SIM, w ramach rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa, przewidziano w sumie 1,5 mld zł. Środki te będą wydatkowane w latach 2020-2022.

Dla rozwoju społecznego budownictwa czynszowego zostanie wykorzystany potencjał Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN) – powstanie Fundusz Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych KZN, zasilany środkami z gospodarowania nieruchomościami KZN.

KZN będzie mógł wnosić grunty do SIM, tworzyć i przystępować do już istniejących SIM lub TBS oraz mieć w nich udziały.

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM) – zasady uzyskiwania własności mieszkania

Warto podkreślić, że obecnie funkcjonujące TBS-y nie dają lokatorom, pomimo wpłacanej partycypacji w kosztach budowy lokalu, żadnych dodatkowym uprawnień. W przypadku SIM ma być inaczej – lokator wynajmowanego w jego ramach mieszkania będzie mógł w przyszłości uzyskać jego własność. W tym celu trzeba będzie spełnić następujące warunki:

• wnieść wkład partycypacyjny na pokrycie co najmniej 20 proc. kosztów budowy (25 proc. w dużych miastach),
• zamiana dotychczasowej umowy najmu na umowę najmu z dojściem do własności nastąpi po spłaceniu przez SIM kredytu zaciągniętego na inwestycję.