Zmiany, które w 2020 r. wywołała pandemia koronawirusa zmieniły nasze życie i dotknęły gospodarki, instytucji, relacji rodzinnych oraz wzorców społecznych. Potężne zmiany nie mogły ominąć oczywiście edukacji. Dziś szczególnie rosną wymagania na wszystkich stanowiskach pracy, a nowe zadania coraz częściej wymuszają od pracowników umiejętności dostosowania się do nowoczesnych technologii oraz zmieniającej się organizacji pracy.
W chwili obecnej widzimy dwa trendy kształtujące rynek pracy: rosnącą dominację sektora usług oraz malejącą populację osób aktywnych zawodowo. Niewątpliwym problem staje nasilający niedobór specjalistów. Już dziś brakuje pracowników na wszystkich szczeblach m.in. w sektorze usług budowalnych, finansowych czy też zwłaszcza opieki medycznej i okołomedycznej.
Wielkopolska dostrzega wartość szkół branżowych. Bo dziś edukacja w takich placówkach to w wielu przypadkach konkretna wiedza, nowoczesny i atrakcyjny program. Z roku na rok obserwuje się coraz większą liczbę uczniów decydujących się kontynuować swoją edukację w technikach i szkołach branżowych.
Od 2016 r. pracuję w administracji samorządowej, nadzorując i koordynując pracę ponad dwudziestu podległych mi szkół, placówek i innych jednostek organizacyjnych. Departament Edukacji i Nauki Województwa Wielkopolskiego przygotowuje i realizuje programy wojewódzkie w dziedzinie rozwoju edukacji i nauki, wspiera i prowadzi działania na rzecz podnoszenia poziomu wykształcenia mieszkańców regionu.
Z tej perspektywy dostrzegam, że problemem najpoważniejszym nie jest dziś bezrobocie strukturalne, ale dostosowanie kwalifikacji do aktualnych potrzeb rynku pracy. Takie możliwości daje kształcenie w formach szkolnych i pozaszkolnych. Jednostki edukacyjne prowadzone i nadzorowane przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego posiadają bogatą ofertę bezpłatnych, kwalifikacyjnych kursów zawodowych dla osób dorosłych, które chciałyby uzupełnić swoje wykształcenie, udoskonalić i poszerzyć wiedzę, uzyskać nowe kwalifikacje zawodowe i tym samym mieć większe szanse na znalezienie lepszej i bardziej rozwijającej pracy, dostosowanej do ich potrzeb oraz oczekiwań rynku pracy.
Województwo Wielkopolskie od kilku lat podejmuje aktywne działania na rzecz rozwoju szkolnictwa branżowego, które obejmują takie kwestie, jak: powiązanie systemu kształcenia i szkolenia z potrzebami rynku pracy, lepsze dostosowanie edukacji do potrzeb rynku pracy, zwiększenie dostępności programów przyuczania do zawodu poprzez praktykę i staże, zacieśnianie współpracy między szkołami a pracodawcami oraz ciągłe inwestowanie w bazę dydaktyczną.
Kluczowa tutaj wydaje się oczywiście ścisła współpraca z przedstawicielami akademickich biur karier, doradcami zawodowymi i pracownikami publicznych służb zatrudnienia, zarówno szczebla powiatowego, jak i wojewódzkiego (PUP i WUP) oraz osobami reprezentującymi prywatne firmy, świadczące usługi rekrutacyjne
Ważnym elementem całego modelu wsparcia edukacji zawodowej było powołanie przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego w latach 2017-2018 nowych jednostek organizacyjnych: Centrów Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Kaliszu, Poznaniu, Pile, Lesznie i Koninie. Ich celem jest aktywizacja zawodowa osób młodych, pomoc w wyborze zawodu oraz współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami w ramach m.in. praktyk, staży oraz warsztatów edukacyjnych. CWRKDiZ stworzyły możliwość pozyskania i umiejscowienia na lokalnym rynku pracy doświadczonych pracowników.
Rozwój przedsiębiorstw na lokalnym rynku powoduje wyzwania dla obszaru edukacji, również tej pozaszkolnej. Dlatego tak ważna jest integracja środowiska JST, jednostek edukacyjnych, przedsiębiorców, izb rzemieślniczych oraz szkół zawodowych.
W tym kontekście współpraca Samorząd Województwa Wielkopolskiego z Wielkopolską Izbą Rzemieślniczą jest przykładem bardzo dobrej współpracy w obszarze edukacji zawodowej. Wspólne działania, m.in. takie jak: promocja edukacji zawodowej, rzemiosła, organizacja staży /praktyk zawodowych dla uczniów zagranicą podnoszą jakość i atrakcyjność kształcenia zawodowego w regionie.
To właśnie dzięki tak dobrze układającej się współpracy na rzecz rozwoju edukacji zawodowej rosną szanse mieszkańców naszego województwa na pewną i dobrze płatną pracę, a firmom zapewnia się możliwość zatrudnienia dobrze wykwalifikowanych i kompetentnych pracowników.
We wrześniu 2019 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało zmiany w kształceniu zawodowym, spośród których warto wymienić m.in.: obowiązek współpracy szkół z pracodawcami, obowiązkowe doradztwo zawodowe, przygotowanie do uzyskania uprawnień, umiejętności dodatkowe i kwalifikacje rynkowe, czy też rozwój kształcenia w przedsiębiorstwach. Warto zaznaczyć, że wiele spośród wymienionych celów jest już od dawna z powodzeniem realizowanych na terenie naszego województwa.
Na dzień dzisiejszy brak jeszcze szczegółowych ustaleń strategii dotyczącej perspektywy finansowej na lata 2020-2027. Najważniejsze cele i kluczowe obszary, których może ona dotyczyć zostały przedstawione przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w PROJEKCIE UMOWY PARTNERSTWA DLA REALIZACJI POLITYKI SPÓJNOŚCI 2021-2027 W POLSCE z dnia 07.08.2020 r. (jedyny oficjalny, jak dotąd dokument).
TEKST: Dorota Kinal